کولرهای آبی رایج‌ترین سیستم تهویه هوای مطبوع هستند که قیمت مقرون‌به‌صرفه‌ای دارند. کولرهای آبی به نسبت دیگر دستگاه‌های تهویه مطبوع ساده‌ترند و از مصرف برق کمتری برخوردارند. کولرهای آبی با سرمایش تبخیری مستقیم کار می‌کنند و حین تولید سرما، قدری هم رطوبت به هوای محیط داخل می‌افزایند. اجزای کولر آبی عبارت‌اند از بدنه، فن، درپوش، پمپ گردش آب، مخزن آب، شیر شناور، لوله‌های توزیع آب و موتور الکتریکی. کولر آبی با استفاده از پمپ آب، آب موجود در مخزن را روی پوشال‌های درپوش می‌ریزد. الکتروموتور با استفاده از تسمه، فن را به چرخش می‌اندازد. چرخیدن فن باعث می‌شود که هوای بیرون وارد محفظه داخلی کولر شود. سپس جریان هوا از روی پوشال مرطوب عبور می‌کند. به‌واسطه رطوبت حاصل از پوشال خیس، دمای جریان هوا کم می‌شود. سپس جریان هوای خنک از دریچه کولر وارد فضای داخل خانه می‌گردد. کولر آبی دستگاهی است برای تأمین سرمایش که ظاهراً در بیشتر از ۷۰ درصد مناطق جغرافیایی ایران کاربرد دارد.
تأثیر کولر آبی بر رطوبت هوا
این تصور اشتباه وجود دارد که کولرهای آبی بیشتر در کشورهای کمتر توسعه‌یافته و فقیر استفاده می‌شوند. درحالی‌که کولرهای آبی به خاطر رطوبت‌زایی بهترین انتخاب برای تأمین سرمایش در نواحی گرم و خشک به شمار می‌آیند. بر اساس آماری که در آمریکا منتشر شده است، حدود ۸۰ درصد از ساختمان‌های ایالت تگزاس آمریکا برای تأمین سرمایش از کولر آبی استفاده می‌کنند. بخصوص اینکه استفاده از این سیستم تهویه مطبوع در استرالیا و عربستان نیز پرکاربرد است.
با توجه به بالا رفتن بیش‌ازحد مصرف برق در دنیا و انتشار بیش‌ازحد گازهای گلخانه‌ای به‌واسطه استفاده غیرضروری از کولرهای گازی، کولر آبی در اولویت قرار دارد. شعار بانک جهانی این است که مصرف‌کنندگان دستگاه‌های سرمایشی را نه بر اساس ژست اقتصادی بلکه بسته به منطقه جغرافیایی انتخاب کنند. کولرهای آبی در دو نوع کولر آبی سلولزی و کولر آبی معمولی تولید می‌شوند. زمانی که رطوبت نسبی محیط از میزان مشخصی بیشتر باشد میزان انتقال حرارت بین آب‌وهوای گرم کمتر می‌شود چراکه جریان هوا پر از ذرات آب است.کولر آبی در نواحی گرمسیری و شرجی کاربردی ندارد چراکه رطوبت هوا تولیدشده از کولر آبی در آب‌وهوای شرجی نفس کشیدن را سخت می‌کند. بدین ترتیب سواحل جنوبی و شمالی ایران به خاطر رطوبت بالا به‌هیچ‌وجه مکان مناسبی برای استفاده از کولر آبی به شمار نمی‌آیند. کولر آبی علاوه بر بالا بردن رطوبت هوا دمای هوا را نیز پایین می‌آورد. حال در نظر بگیرید در محیط‌هایی که رطوبت هوا به خودی خود بالا باشد بالا رفتن رطوبت به‌واسطه استفاده از کولر آبی باعث می‌شود که دمای آسایش محیطی به‌سختی به دست بیاید. در شهرهای استان خوزستان که میانگین دمای هوا بیشتر از ۴۳ درجه است کولر آبی نمی‌تواند دما را تا ۲۵ درجه پایین بیاورد و صرفاً کاهش نسبی دمای هوا داشته و قادر به تأمین دمای آسایش نیست؛ به همین دلیل استفاده از کولر گازی در این ناحیه مناسب‌تر است.
اما برعکس در نواحی که دمای هوا تا ۴۳ درجه بالا می‌رود اما رطوبت هوا بسیار کم است بهترین انتخاب استفاده از کولر آبی است. کولر آبی می‌تواند هر سه دقیقه یک بار هوای داخلی در یک خانه ۱۲۰ متری را جابجا کند و به دمای آسایش برسد. در چنین آب‌وهوایی در صورت استفاده از کولر گازی باید برای هر اتاق یک دستگاه مجزا نصب گردد.
در شهرها و مناطقی که دمای هوا بیشتر از ۳۹ درجه باشد بهتر است از کولرآبی سلولزی به جای کولر آبی پوشالی استفاده شود چراکه کولرهای آبی سلولزی بهره‌وری بیشتری دارند و با حداقل مصرف انرژی دمای آسایش را تأمین می‌کنند.
استفاده از کولر آبی رطوبت نسبی محیط را افزایش می‌دهد و به‌واسطه اهمیت امر رطوبت نسبی هوای محیطی در مناطق گرم و خشک را متعادل می‌کند. دیگر مزیت تولید رطوبت کولر آبی این است که از خشک شدن پوست در مناطق بسیار خشک جلوگیری می‌کند.
دیدگاه بگذارید